გიზიდავთ ექსტრიმი? გინდათ დაეშვათ საქართველოს მდინარეებზე – განიცადოთ ადრენალინი და მიიღოთ დაუვიწყარი შთაბეჭდილებები, რომელიც მთელი ცხოვრება გაგყვებათ, კომპანია WALKER/ვოლქერი გთავაზობთ სხვადასხვა სირთულის საჯომარდო ტურ პაკეტებს.
საჯომარდო სეზონი – 1 მაისიდან 15 ოქტომბრამდე.
1. ჯომარდობა მთიულეთის არაგვზე
სირთულის კატეგორია: 2 – 3
მარშრუტის სიგრძე: 13 კილომეტრი
ხანგრძლივობა: 1 სთ. და 20 წთ.
მთიულეთის არაგვი, თეთრი არაგვი — მდინარეა დუშეთისა და ყაზბეგის მუნიციპალიტეტებში. სათავე აქვს ყელის ვულკანური ზეგნის ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ ნაწილზე, ზღვის დონიდან 3180 მეტრზე. დაბა ფასანაურთან უერთდება გუდამაყრის (შავი) არაგვი. სიგრძე 41 კმ.
დაშვება დაიწყება გუდამაყრის ხეობიდან და დასრულდება სოფელ მენესოში.
2. ჯომარდობა ფშავის არაგვზე
სირთულის კატეგორია: 2 – 3
მარშრუტის სიგრძე: 15 კმ
ხანგრძლივობა: 1 სთ. და 30 წთ.
ფშავის არაგვი, მდინარე თუშეთ – ხევსურეთის კავკასიონის სამხრეთ-დასავლეთკალთაზე. სათავე აქვს ზღვის დონიდან 2895 მ-ზე. სიგრძე 56 კმ. არის ფშავის მთავარი მდინარე იგი სათავეს იღებს ბორბალოსა (3135 მ) და ბოთანას მთებიდან.დაშვებადაიწყება სოფელ თვალივში არსებული კოპალას სალოცავიდან და დასრულდება სოფელთვალივში.
3. ჯომარდობა მტკვარზე ვარძიის მიდამოებში
ვარძიასთან არის 3 მარშრუტი:
ა) მირაშხანი – თმოგვისციხე 8 კმ.
სირთულის კატეგორია 2 – 4
სოფელი მირაშხანი სამცხე-ჯავახეთში, თურქეთის საზღვართან 2 კილომეტრში მდებარეობს.
თმოგვის ციხე, ისტორიული ციხე-ქალაქი საქართველოში, ჯავახეთში, მდ. მტკვრის მარცხენა ნაპირზე (ახლანდელი ასპინძის მუნიციპალიტეტი, სოფელი თმოგვი).წყაროებში პირველად იხსენიება X საუკუნეში. კონტროლს უწევდა გზას, რომელიც წინა აზიიდან მტკვრის ხეობით საქართველოში შემოდიოდა.
ბ) ვარძია – სოფ. ფია, 6 კმ.
სირთულის კატეგორია 4 – 5
ფია — სოფელი სამხრეთ საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარის ასპინძის მუნიციპალიტეტში, ნაქალაქევის თემში. მდებარეობს მდინარე მტკვრის მარცხენამხარეს, ზღვის დონიდან 1400 მეტრზე.
გ) ხერთვისი–ასპინძა, 10 კმ.,
სირთულისკატეგორია 1 – 2
ხერთვისი — შუა საუკუნეების ციხე-სიმაგრე სამხრეთ საქართველოში, ჯავახეთში, სოფელ ხერთვისში, მდინარე ფარავნისა და მტკვრის შესართავთან, მაღალ კლდოვან მთაზე (ახლანდელი ასპინძის მუნიციპალიტეტის ტერიტორია).
4. ჯომარდობა რიონზე
ონი – ამბროლაური, 35კმ. სირთულის კატეგორია 2 – 4
ტვიშის კანიონი, 16კმ. სირთულისკატეგორია 2 – 4
თითოეული საჯომარდო ტურის წინ მონაწილეებს ჩაუტარდებათ ინსტრუქტაჟი (20-30 წთ.)
დაშვება მოხდება 8-10 ადგილიანი სტანდარტული საჯომარდო ნავებით.
ყველა ნავზე იქნება ერთი კვალიფიციური ინსტრუქტორი!
რა არის ჯომარდი?
ჯომარდობა, ანუ რაფტინგი სპორტის პოპულარული სახეობაა, აქტიური დასვენებისა და განტვირთვის საუკეთესო შესაძლებლობა, მხიარული თავგადასავალი და გარკვეული გამოცდა… მთის მდინარეებზე გასაბერი ნავით დაშვებისას გზად სხვადახვა სახის წინააღმდეგობები გვხვდება – ნაკადები, ჩქერები, მორევები, მორები და ლოდები… სწორედ მათი გადალახვა იზიდავს ტურისტებს საწყალოსნო ტურებზე.
ჯომარდობა გუნდური სპორტია. გუნდის ყოველი წევრი გარკვეულ ფუნქციას ასრულებს, ამასთან, მთლიანი ეკიპაჟი ინსტრუქტორის მითითებებს ემორჩილება. რაფტინგზე მოსმის სხვადასხვაგვარი მეთოდები გამოიყენება.
სწორედ ის იძლევა ბრძანებებს, გუნდის წევრები კი სინქრონული მოსმით მას ნავის საჭირო მიმართულებით წაყვანაში ეხმარებიან.
მდინარეების სირთულე კატეგორიებად იყოფა.
I ყველაზე მარტივია, VI – ყველაზე რთული.
- I კატეგორია – მარტივი მდინარე ჩქერებისა და ნაკადების გარეშე, საჭიროა მხოლოდ მსუბუქი მანევრირება (მტკვარი მცხეთასთან ახლოს). იდეალურია მათთვის, ვინც არ ეძებს ექსტრემალურ თავგადასავალს და უბრალოდ მდინარეზე მშვიდად გასეირნება სურს, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე.
- II კატეგორია – სწრაფი მდინარე სხვადასხვა წინააღმდეგობებით (საშუალო სიდიდის ქვები), საჭიროა მანევრირება (არაგვი ზაფხულში). ასეთ მდინარეზე დაშვებას უკვე შეგვიძლია ჯომარდობა ვუწოდოთ.
- III კატეგორია – სწრაფი დინება, საშუალო სიდიდის ჩქერები და ორმოები, საჭიროა კარგი მანევრირება (არაგვი გაზაფხულზე, მტკვარი, რიონი). III საფეხურზე გადასვლა II კატეგორიის მდინარეებზე გარკვეული გამოცდილების მიღების შემდეგაა შესაძლებელი. ამგვარი ტურის დასრულებისას ნავში ყველა თავიდან ფეხებამდე სველია.|
- IV კატეგორია – ძლიერი და სწრაფი დინება, ჩქერები, ორმოები და სტოპერები გარკვეულ საფრთხეს შეიცავს, საჭიროა გამოცდილება მანევრირებისთვის (რიონი, ცხენისწყალი, მტკვარი გაზაფხულზე). ამგვარი დაშვების დროს შეუძლებელია გულგრილობის შენარჩუნება – IV კატეგორიის გავლის შემდეგ ადამიანი ნამდვილი ჯომარდელი ხდება.
- V კატეგორია – დიდი ჩქერები, ნაკადში შესაძლოა შეგვხვდეს ლოდები და სხვა წინააღმდეგობები, შეიცავს გარკვეულ რისკს ჯანმრთელობისა და სიცოცხლისთვის, საჭიროა პროფესიული გამოცდილება (ენგურის, თერგის, მტკვრისა და რიონის გარკვეული მონაკვეთები).
- VI კატეგორია – საქართველოში VI კატეგორიის რამდენიმე მდინარეა (თერგი, ენგური, რიონი), სადაც დაშვება ძალიან სარისკოა და სიცოცხლისთვის საშიშ საფრთხეებს შეიცავს. ამ რთული მარშრუტის გავლის შემდეგ თავისუფლად შეგიძლიათ თქვათ, რომ იღბლიანი ადამიანი ხართ.
ჯომარდობის ისტორია
თანამედროვე ჯომარდობას მრავალი ათასი წლის წინ ჩაეყარა საფუძველი. უხსოვარ დროში, უძველესი ხალხები მდინარეებზე გადასაადგილებლად კანოეებს იყენებდნენ. უფრო მოგვიანებით კი, ხისგან შეკრული ტივების დამზადებაც დაიწყეს, ტვირთისა და მორების გადასაზიდად.
მთის მდინარეებზე ექსტრემალური დაშვების ფუძემდებლად ინგლისელი მ. ჯონსი ითვლება. სწორედ მის მიერ იყო ორგანიზებული პირველი დაშვებები კაიაკით აფრიკის, სამხრეთ ამერიკისა და ნეპალის მდინარეებზე.
თავად რაფტები კი ვიეტნამის ომის დროს გამოჩნდა. მათ მდინარეების საშუალებით ამერიკულ სამხედრო ბაზებზე ტვირთის მისატანად იყენებდნენ.
დროთა განმავლობაში რაფტების კონსტრუქცია და მასალა შეიცვალა. ამჟამად გასაბერი ნავები თანამედროვე სინთეტიკური მასალების გამოყენებით მზადდება. სხვადასხვა ფორმისა და სიგრძის რაფტებში 4-დან 20 ადამიანის განთავსებაა შესაძლებელი. ყველაზე პოპულარული 6-8-კაციანი ნავებია.
საჯომარდო ტურები საქართველოში ჯერ კიდევ 60-იან წლებში ეწყობოდა. იმ პერიოდში ქვეყანას მთელი საბჭოთა კავშირიდან სტუმრობდნენ ექსტრემალური დასვენების მოყვარულები. ჯომარდობას ქართველებიც მისდევდნენ.
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ სპორტის ამ სახეობისადმი ინტერესმა იკლო, დღესდღეობით კი კვლავაც დაიბრუნა პოპულარობა და მეტიც, ბევრისთვის საყვარელ გასართობადაც იქცა.
საქართველოში საჯომარდო ტურების განხორციელება შესაძლებელია მდინარეებზე: მტკვარი, არაგვი, რიონი, ცხენისწყალი, თერგი, ენგური, კოდორი.
უსაფრთხოება
ჯომარდობა შეიცავს გარკვეულ რისკებს და შეიძლება საშიში იყოს თუ არ არის დაცული გარკვეული უსაფრთხოების ზომები. განსაკუთრებით ეს ეხებათ მოყვარულებს, რომლებიც ეშვებიან პროფესიონალი ინსტრუქტორის გარეშე. საფრთხე შეიძლება მოდიოდეს როგორც გარემო პირობებიდან ასევე მონაწილეების არასწორი ქცევის გამო.
რაც შეეხება კომერციულ ტურებს – ყოველი ჯომარდობის წინ ტურის მონაწილეებს უტარდებათ ინსტრუქტაჟი, რომლის დროსაც ტურის მონაწილეებს განემარტებათ ნავში ჯდომის, მოსმის წესები. ასევე როგორ უნდა მოიქცნენ თუ მდინარეში აღმოჩნდებიან და ა.შ.
ყველა მონაწილეს ურიგდება (აუცილებელია) სამაშველო ჟილეტი და ჩაფხუტი.. სასურველია ჰიდროკოსტიუმისა და სპეციალური საჯომარდო ფეხსაცმლის ტარებაც.
